Je persoonlijk referentiekader is zeer bepalend, essentieel en staat ook altijd ‘aan’. Ik denk dan, dat is maar goed ook! Anders wordt het nooit wat met ons. Dan worden er keuzes voor je gemaakt, ben je doelloos en waarschijnlijk voel je je ook zo. Het referentiekader wordt dan ook veelvuldig gebruikt. Op de werkvloer, om te duiden hoe verschillend wij de wereld waarnemen en het is een prominente tool bij succesvol communiceren. We zijn er stiekem ook wel een beetje fan van! En toch vraag ik me af of iedereen wel helemaal scherp heeft wat het referentiekader nou daadwerkelijk is, wat het zoal omvat en bovenal, waarom het zo waardevol is?
Bonte Verzameling
Het referentiekader is een verzameling van persoonlijke overtuigingen en waarnemingen, maar nog veel meer persoonlijke kernkwaliteiten en kenmerken. Vandaar ook voor iedereen verschillend. Zaken als opvoeding, cultuur, milieu, leefomgeving, familie en ervaringen vormen in de eerste levensjaren de kern hiervan. Al deze aspecten vormen de basis van het persoonlijk referentiekader. Let wel, dit gaat nooit over goed of fout, mooi of lelijk. Het referentiekader is gewoon zoals het is gevormd, maar niet perse in beton gegoten. Later komen hier nog meer aspecten bij zoals de ontwikkeling van EQ en IQ, vrienden, werk en relaties.
Het persoonlijk referentiekader is dus zogezegd het ‘kijkglas’ door hoe iemand naar de wereld kijkt, naar de mensen in zijn of haar directe omgeving, naar gebeurtenissen in de wereld en bovenal naar wat er allemaal op iemands levenspad komt. Het is onder andere bepalend voor hoe iets wordt beleefd, hoe een oordeel gevormd wordt en wat voor gedrag daarmee gepaard gaat.
Hoe dan?
Hiermee omvat het referentiekader dus door extrinsieke bronnen gevormde overtuigingen, waarnemingen en aangeleerde normen. Opleiding of dingen die ‘van thuis uit’ altijd zo worden gedaan, zijn bijvoorbeeld extrinsiek. Maar intrinsieke bronnen zijn nog bepalender voor het persoonlijk referentiekader. Dit is essentieel bij het maken van keuzes, hoe iemand zijn of haar emoties vormt, hoe je bepaalt of je iets wilt of niet. Het omvat zaken als inzicht, drijfveren en persoonlijke eigenschappen.
In referentie tot jezelf
Dit laatste is mijns inziens een belangrijke factor bij de totstandkoming van het persoonlijk referentiekader. Ik zal je vertellen waarom, omdat dit een wezenlijk onderdeel is de persoonlijk neurologische imprint. Jouw persoonlijke voorkeuren vanuit niet voorgeschreven of aangeleerde extrinsieke bronnen. Doordat je deze voorkeuren toepast, word je dus niet direct beloond of begrepen. Misschien dat het wel een positieve uitwerking kan hebben, maar het is niet iets wat iemand zomaar kan beïnvloeden of veranderen. Dit gaat over intrinsieke drijfveren en waarden die jij zelf hebt gevormd en voor de rest van je leven hebt gekozen.
Een andere onmiskenbare intrinsieke bron is afkomst. Letterlijk jouw DNA. Dit is de kern van wie je bent. Er is niets zo fijn als dit te herkennen, erkennen en benoemen. Het verklaart namelijk een hoop, waarover je je nu misschien vaak frustreert of al een tijdje probeert te veranderen. Accepteer het en leer het te gebruiken.
Persoonlijk fundament
Je weet nu hoe het persoonlijk referentiekader tot stand komt, wat het omvat en waarom het een sterke invloed heeft. Het is dus zoveel meer dan alleen opvoeding, milieu of opleiding. Het is het fundament, een heel essentieel deel van jouw levenspad, welzijn en geluk.
Misschien begrijp je nu beter waarom jouw kijk, mening en referentie uniek is. Niemand heeft, kent of ervaart jouw referentiekader. En jij die van een ander dus ook niet. Als je dit inzicht in praktijk kunt brengen, heb je goud in handen! Voor altijd.
